13 φορές το μέγεθος τού «Erika» — Μισέλ Γκιγιού

radical desire

13 φορές το μέγεθος τού «Erika»[1]
Μισέλ Γκιγιού 18/06/10
(http://www.humanite.fr/13-Erika)

Από τις 20 Απριλίου, η διαρροή από την πετρελαιοπηγή τής BP στον Κόλπο τού Μεξικού ανέρχεται στο ισοδύναμο 13 ατυχημάτων τού μεγέθους εκείνου που προκλήθηκε από τη βύθιση τού Erika — και η διαρροή δεν έχει ακόμα σταματήσει. Όταν το 1989 συνέβη το ναυάγιο τού Exxon Valdez στις ακτές τής Αλάσκας, η πετρελαιοκηλίδα που προκλήθηκε χαρακτηρίστηκε ως «η χειρότερη στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών». Είκοσι ένα χρόνια αργότερα το ατύχημα τής BP σπάει πλέον όλα τα κοντέρ. Έχοντας ζήσει πολλές παρόμοιες καταστροφές στις ακτές τής χώρας μας, αναλογιζόμαστε τη μοίρα των δεκάδων εκατομμυρίων κατοίκων τής Λουιζιάνας με ανάμικτα αισθήματα θλίψης, οργής και αλληλεγγύης, αλλά μας είναι σχεδόν αδύνατο να φανταστούμε το μέγεθος τής οικονομικής και περιβαλλοντικής καταστροφής που πλήττει τον οικολογικό αυτό θησαυρό, όπως και τον θαλάσσιο πυθμένα του. 13 φορές το μέγεθος τού Erika! — και η διαρροή δεν έχει ακόμα σταματήσει.

Το μέγεθος τής καταστροφής αιφνιδίασε τον πρόεδρο Ομπάμα, το προφίλ τού οποίου έχει ήδη τσαλακωθεί εξαιτίας των δυσκολιών που αντιμετώπισε σχετικά με τη ψήφιση τού πρωτοποριακού μέτρου τού προγράμματός του, ενός στοιχειώδους συστήματος κοινωνικής προστασίας, από το Κογκρέσο, που επίσης εμφανίζεται ελάχιστα διατεθειμένο ακόμα και να συζητήσει το δεύτερο μεγαλεπήβολο σχέδιο του για ένα νόμο σχετικά με τις «καθαρές» πηγές ενέργειας. Ο υπερβολικά δραματικός τόνος τού διαγγέλματός του δίνει μια κάποια ιδέα για τις συνέπειες που μπορεί να έχει η αδυναμία τής κοινής γνώμης να κατανοήσει, ακόμα και τώρα, το πλήρες μέγεθος τής μάστιγας, η οποία εγείρει το φάσμα τού καταστροφικού τυφώνα Κατρίνα. Εάν και τα δύο γεγονότα φέρνουν στο φως την έλλειψη δημόσιων υπηρεσιών, όπως τουλάχιστον τις εννοούμε σ’ αυτήν την πλευρά τού Ατλαντικού, υπάρχει, ωστόσο, ανάμεσά τους μια θεμελιώδης διαφορά. Και ναι μεν ο ένοικος τού Λευκού Οίκου χρησιμοποίησε, αυτή τη φορά, τον όρο «επιδημία» για να περιγράψει το κακό που κατατρώει τις νότιες ακτές τής χώρας του, όμως δεν παύει να είναι προφανές ότι εδώ δεν πρόκειται για «φυσική» καταστροφή.

Ο πρόεδρος τής BP υποχρεώθηκε να δεσμευθεί ότι θα διαθέσει ένα πρώτο ποσό ύψους 20 δισ. δολαρίων σε ειδικό ταμείο που θα καλύψει σε πρώτο στάδιο τις αποζημιώσεις των πληγέντων. Το ποσό αυτό, όπως μας λένε, αντιστοιχεί σε ποσό ίσο με τις ετήσιες επενδύσεις τού επιχειρηματικού ομίλου ή στα μερίσματα που καταβάλλονται στους μετόχους σε διάστημα δύο ετών. Ο συσχετισμός των δύο δεδομένων επισημαίνει τον ρόλο που διαδραματίζει η οικονομική αποδοτικότητα στην στρατηγική τής συγκεκριμένης εταιρείας πετρελαίου και είναι μάλλον περιττό να αναφέρουμε εδώ τη βαρύτητα που αποδίδουν οι ιερές και απαραβίαστες χρηματοοικονομικές αγορές στα χρέη τής εταιρείας. Ωστόσο, δεν υπάρχει κανένας συσχετισμός με την απόφαση γεώτρησης φρεατίων άντλησης πετρελαίου στον Κόλπο τού Μεξικού σε μια περιοχή γνωστή για τη γεωλογική της αστάθεια; Καμία σχέση με τις συνθήκες εκμετάλλευσης τόσο τού πετρελαίου όσο και των ανθρώπων που εργάζονταν στην πλατφόρμα και των οποίων οι προειδοποιήσεις ποτέ δεν εισακούστηκαν; Καμία σχέση με το γεγονός ότι οι δυο κύριοι μέτοχοι τής BP είναι η τράπεζα επενδύσεων J.P. Morgan — που είναι και ο μεγαλύτερος επενδυτής αμερικανικών κερδοσκοπικών αμοιβαίων κεφαλαίων — και ο χρηματοοικονομικός όμιλος Blackrock; Ποιος θα μπορούσε να δώσει την παραμικρή βάση στο ισχυρισμό ότι η άποψη τού Βρετανού μικροσυνταξιούχου μπορεί να έχει μεγαλύτερη επιρροή επί των διαχειριστικών αποφάσεων τής BP εν συγκρίσει με τις εκτιμήσεις των μεγαλομετόχων; Και, παρ’ όλο που πολλοί επιθυμούν να τους φέρουν σε αντιπαράθεση, τόσο οι μικροσυνταξιούχοι όσοι και οι μικροψαράδες τής Λουιζιάνας, που έχουν άμεσα πληγεί από την πετρελαιοκηλίδα, κινδυνεύουν, στον ίδιο βαθμό και για τους ίδιους λόγους, να υποστούν ζημιά. Έχοντας αρχικά συμβάλει στο ξέσπασμα τής χρηματοοικονομικής κρίσης και ασκώντας περαιτέρω πιέσεις στα δημόσια οικονομικά, ώστε να αναγκαστούν να πληρώσουν τον λογαριασμό οι λαοί, οι οίκοι αξιολόγησης άρχισαν να «υποβαθμίζουν» την πιστοληπτική ικανότητα τής BP εν όψει τής μείωσης τής κερδοφορίας της. Τη στιγμή που, στη Γαλλία, η Μεντέφ[2] και το Προεδρικό Μέγαρο θέλουν να διαλύσουν το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης παραδίδοντας ολόκληρα κομμάτια τού συστήματος στις ιδιωτικές ασφαλιστικές ή ακόμα και σε ιδιωτικά ασφαλιστικά ταμεία «α λα γαλλικά», έχουμε έναν ακόμα λόγο να καταδικάσουμε ένα σύστημα που αδιαφορεί τόσο για τον άνθρωπο όσο και για τη φύση. Την επόμενη Τρίτη, στον Κόλπο τού Μεξικού, θα έχουμε το ισοδύναμο 14 ατυχημάτων τού μεγέθους τού Erika.

[1] Αναφέρεται στη βύθιση τού πετρελαιοφόρου «Erika» στα ΒΔ της Γαλλίας στις 13/12/1999.
[2] Η ομοσπονδία των εργοδοτών.

Εικόνα: NASA.gov